Başarıya Karşı Aşağılık Duygusu Kaç Yaş ?

Damla

New member
Başarıya Karşı Aşağılık Duygusu: Hangi Yaşta Başlar?

Başarı ve aşağılık duygusu, kişisel gelişimle ilgili önemli psikolojik kavramlardır. Birçok birey hayatları boyunca çeşitli başarılara imza atarken, aynı zamanda bu başarıların getirdiği sorumluluklarla başa çıkmakta zorlanabilirler. Özellikle başarıya karşı hissettikleri aşağılık duygusu, kişilerin özgüvenlerini zedeleyebilir ve yaşam kalitelerini olumsuz etkileyebilir. Bu yazıda, başarıya karşı aşağılık duygusunun hangi yaşta ortaya çıktığı, nedenleri ve bununla baş etme yolları ele alınacaktır.

Başarıya Karşı Aşağılık Duygusu Nedir?

Başarıya karşı aşağılık duygusu, bir kişinin başarılarıyla ilgili olarak kendisini yetersiz, değersiz ya da eksik hissetmesidir. Bu duygu, genellikle bireyin toplumsal standartlara göre belirli bir başarıya ulaşamaması veya başarıları başkalarıyla kıyasladığında kendisini daha aşağıda görmesi durumunda ortaya çıkar. Aşağılık duygusu, hem bireysel başarıları hem de sosyal başarıları kapsayabilir.

Bu duygu, kişinin başarısızlıkla ilişkilendirdiği durumlar sonucunda da gelişebilir. Yani bir kişi, başarılı olmasına rağmen toplumun ya da çevresinin ona atfettiği başarı düzeyine ulaşamadığını düşündüğünde kendisini değersiz hissedebilir.

Başarıya Karşı Aşağılık Duygusunun Yaşla İlişkisi

Başarıya karşı aşağılık duygusunun yaşla ilişkisi, bireyin gelişim süreçlerine bağlı olarak değişkenlik gösterir. Bu duygu, özellikle ergenlik döneminde yoğun bir şekilde hissedilebilir. Ergenlik, bireylerin kimliklerini ve toplumsal rollerini keşfetmeye çalıştığı bir dönemdir. Bu süreçte, dışarıdan gelen baskılar ve toplumsal beklentiler, bireylerde aşağılık duygularının ortaya çıkmasına neden olabilir.

Ergenlik döneminde bireyler, başarıyı genellikle arkadaşlarıyla kıyaslama yoluyla tanımlar. Bu dönemde, başarılar daha çok fiziksel, sosyal ve akademik alanlarda ölçülür. Çocuklukta ve ergenlikte başarıya karşı hissettiği aşağılık duygusu, bireyin özgüvenini zedeleyebilir ve gelecekteki başarı algısını etkileyebilir.

Aşağılık Duygusunun Kaynağı Nedir?

Başarıya karşı hissedilen aşağılık duygusunun çeşitli kaynakları olabilir. Bu kaynaklar, hem içsel hem de dışsal faktörlerden beslenebilir. İçsel faktörler, kişinin kendi değer yargıları, özsaygısı ve kendilik algısıyla ilişkilidir. Eğer bir birey, kendi potansiyeline güvenmiyorsa veya başkalarının başarılarıyla kendini kıyaslıyorsa, başarılarına rağmen aşağılık hissi yaşayabilir.

Dışsal faktörler de önemli bir rol oynar. Aile baskıları, okul ya da iş yerindeki rekabet, arkadaş çevresindeki başarı öyküleri, bireyde başarısızlıkla ilişkilendirilen korkuların ve kaygıların oluşmasına yol açabilir. Toplumun başarıyı nasıl tanımladığı ve başarıya yüklediği anlam, bireylerin bu başarıyı nasıl algıladığını etkileyebilir.

Aşağılık Duygusuyla Başa Çıkma Yolları

Başarıya karşı hissedilen aşağılık duygusu, kişinin psikolojik sağlığını olumsuz etkileyebilir. Ancak bu duygu, doğru yöntemlerle yönetilebilir ve bireyler başarılı olduklarında kendilerini değerli hissedebilirler. İşte başarıya karşı hissedilen aşağılık duygusuyla başa çıkmanın bazı yolları:

1. **Kendini Kabul Etmek:** Birey, başarıları ve başarısızlıklarıyla olduğu gibi kendisini kabul etmeyi öğrenmelidir. Her birey farklı hızlarda ilerler ve başarıyı herkes aynı şekilde tanımlamaz. Kendine karşı nazik olmak, özsaygıyı artırabilir.

2. **Kendini Başkalarıyla Kıyaslamamak:** Kişi, başarıları sadece kendi potansiyeliyle kıyaslamalıdır. Her bireyin farklı yetenekleri ve yolculukları vardır. Başkalarıyla sürekli kıyaslama yapmak, aşağılık duygusunu tetikleyebilir.

3. **Başarıyı Kapsayıcı Bir Şekilde Tanımlamak:** Başarı, sadece maddi ya da akademik başarılarla ölçülmemelidir. Aile ilişkileri, kişisel gelişim ve duygusal denge de bir başarıdır. Kişi, başarıyı daha geniş bir çerçevede değerlendirdiğinde, kendisini daha tatmin olmuş hissedebilir.

4. **Olumlu İçsel Diyalog:** Kişi, kendine karşı negatif düşünceler beslemek yerine, olumlu ve yapıcı bir içsel diyalog geliştirmelidir. Olumlu düşünceler, özgüvenin artmasına yardımcı olabilir.

5. **Profesyonel Destek Almak:** Eğer başarıya karşı hissedilen aşağılık duygusu kişiyi psikolojik olarak etkiliyorsa, bir terapistten yardım almak faydalı olabilir. Profesyonel destek, bireyin duygusal durumunu daha iyi anlamasına yardımcı olabilir.

Başarıya Karşı Aşağılık Duygusu Hangi Yaşlarda Daha Yoğun Hissedilir?

Başarıya karşı hissedilen aşağılık duygusu, genellikle ergenlik dönemi ile başlar ve yetişkinlikte de devam edebilir. Ancak, bu duygu her yaşta farklı şiddetlerde hissedilebilir.

Ergenlik döneminde, bireyler genellikle kimliklerini keşfederken, toplumsal rollerini de belirlemeye çalışırlar. Bu dönem, kimlik karmaşası ve aidiyet hissiyle yoğun bir şekilde yaşanır. Aynı zamanda akademik başarılar, arkadaş ilişkileri ve fiziksel değişimler de başarıya karşı aşağılık duygusunun ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu dönemde, bireylerin çevresindeki diğer bireylerle kıyaslama yapma eğilimleri oldukça fazladır.

Yetişkinlik döneminde ise, başarı daha çok kariyer, finansal durum ve toplumsal statü ile ölçülür. Yetişkin bireyler, kendi hayatlarını başkalarıyla kıyaslamaya devam edebilirler. Bu da, başarıya karşı aşağılık duygusunu besleyebilir. Özellikle kariyerlerinde ilerleyemeyen ya da belirli bir toplumsal statüye ulaşamayan bireyler, bu duygu ile daha fazla karşılaşabilirler.

Sonuç

Başarıya karşı hissedilen aşağılık duygusu, kişisel gelişimin önemli bir parçasıdır. Bu duygu, bireylerin kendilik algılarını, özgüvenlerini ve toplumsal başarı anlayışlarını etkileyebilir. Ergenlik döneminde başlayan bu duygu, yaşam boyu farklı şekillerde hissedilebilir. Ancak, doğru stratejiler ve baş etme yolları ile bu duygu yönetilebilir ve başarı ile barışık bir yaşam sürdürülebilir.